Prolog – Deszcz

Jesienią liście spadają z drzew, kasztany i żołędzie obijają się o bruk, a deszcz leje się z nieba strumieniami. Tego dnia pogoda była wyjątkowo okropna, nawet jak na jesień. Wiało we wszystkich kierunkach, a krople spadające z ociężałych chmur, zawieszonych na ciemnym, ni to granatowym, ni czarnym niebie, zdawały się być wielkości, co najmniej, potężnej, męskiej dłoni.

To była jedna z biedniejszych dzielnic tego miasta. Tu dzieciom nie przeszkadzał ani wiatr, ani deszcz. Na większej kałuży, która wydawała się być małym jeziorem, zajmującym całe podwórko, poustawiane były czerwone, zniszczone, z wyżłobionymi krawędziami i narożnikami cegły oraz inne, większe kamienie. Gromadka dzieci, w różnym wieku, ubrana w większości nieadekwatnie do pogody, skakała, stawiając podeszwy halówek i tenisówek na tych właśnie kamieniach. Krzyczeli odpadasz!, kiedy ktoś zmoczył buty w wodzie, gdy nie udało mu się doskoczyć do kolejnej bazy.

On słyszał radosny śmiech, tych przesiąkniętych nie tylko deszczem, ale też dorosłymi problemami dzieci. Znajdował się nieopodal, tuż przy bramie, prowadzącej na zmoczone podwórko. Uśmiechnął się półgębkiem na dźwięki tych harców i zabaw. Było późno, więc podniósł głowę do góry. Oczekiwał zaświecenia się pierwszych latarni. Zaiskrzyły światłem wprost w jego oczy, tak mocno, że te aż zabolały. Spuścił głowę i przeszedł na drugą stronę. Zmierzał w kierunku szyldu, zniszczonego, okropnie wyblakłego, na dodatek ze zwarciem elektrycznym, dzięki czemu nieestetycznie mrugał i skwierczał.

Kiedy otworzył drzwi, usłyszał dzień dobry, zupełnie bez wyrazu. Zerknął na kobietę, która bardziej niż nim – klientem, była zainteresowana żuciem gumy i przewracaniem stron gazety, którą trzymała na ladzie, tuż przed swymi oczyma. Podszedł bliżej, tak blisko, iż bez problemu mógłby ją dotknąć. Mrocznymi oczyma łypnął na regały i głośno przełknął ślinę, co było jawną oznaką zdenerwowania, tak samo jak fakt, iż drżał na całym ciele. Sprzedawczyni, jednak nawet na to nie zwróciła uwagi.

– W czym pomóc? – zapytała, odwracając kolejną stronę.

– Wódki bym się napił – stwierdził, ale nie brzmiał jak ktoś pewny swojej decyzji.

– Jakiej? – odwróciła się w stronę regału, ponownie nawet na niego nie patrząc. Rzuciła za to okiem na zegarek, zawieszony na ścianie i naprędce policzyła, że jeszcze tylko trzydzieści pięć minut i jej zmiana dobiegnie końca. Marzyła o szybkim i ciepłym prysznicu, dzięki któremu poczułaby ulgę, a potem o łóżku i pościeli, które zaprowadziłyby ją w krainę Morfeusza.

Wzruszył ramionami, ale po chwili dotarło do niego, że ona tego gestu i tak nie widzi, więc zdecydował się na:

– Nie wiem.

– Wszystko panu jedno?

– Może – odpowiedział tajemniczo i wtedy do niej dotarło, że jej klient ma nawet seksowny, choć nieco mroczny głos.

Żałowała, że jej Przemek nie mówił takim akcentem, gdy szeptał jej różnego rodzaju świństwa do ucha, w momencie, gdy wpychał w nią kutasa po same jaja. Uśmiechnęła się na myśl o weekendzie, gdy Przemysław znowu zjedzie z trasy i zawita do domu, na dokładnie dwie noce i jeden dzień.

– Wszystko jedno jaka? – powtórzyła pytanie, bo nie chciała na próżno sięgać czegoś z wyższej półki. Wiedziała, że w tych okolicach, ludzie zazwyczaj kupowali tanie piwa, zatytułowane bączki albo wódki w postaci szczeniaczków.

– Divy to tu raczej pani nie ma – oznajmił nieco sarkastycznie. – Pół litra proszę.

Położyła Absolventa na popękaną w kilku miejscach ladę, a on sięgnął do kieszeni granatowego, przeciwdeszczowego płaszcza. Dopiero wtedy dostrzegła, że ubranie mężczyzny ocieka wodą i zalewa podłogę, którą zapewne jeszcze przed wyjściem będzie musiała zmyć. Zaklęła na samą myśl i także w niej zbluzgała mężczyznę za to, że nie zjawił się w sklepie, w tym mokrym ubraniu, chwilę po jej zmianie, gdy już na jej miejsce wejdzie, znienawidzona przez nią, Baśka.

– Nie ma pani lepszej? – zapytał nachalnym, złośliwym, niezwykle aroganckim tonem.

– Myślałam, że panu wszystko jedno – warknęła równie nieprzychylnie.

– Może być Bols.

– Mam tylko zero siódemki – odparła po ponownym odwróceniu się do niego plecami, by jeszcze raz zerknąć na półki z alkoholami. Przeczesała długie, rude włosy palcami, zarzucając je tym gestem do tyłu.

– Wezmę – zadecydował.

Zamieniła butelki i podniosła przy tym wzrok na tyle, by spojrzeć w jego oczy. Nigdy nie oceniała ludzi po wyglądzie i pozorach, ale ten człowiek, którego miała przed sobą, sprawiał wrażenie seryjnego mordercy, rodem z najstraszniejszych i najbardziej mrocznych thrillerów. Z jego dużego, rybackiego kapelusza woda kapała wprost na ramiona, a następnie spływała po rękach i opadała na stare, przybródnawe, niegdyś białe płytki.

Sięgnął do kieszeni i odnalazł to czego szukał. Wyciągnął w jej stronę drżącą dłoń i położył banknot na stronie gazety, której jeszcze nie zdążyła do końca doczytać. Pieniądze były mokre, gdyż i jego dłonie ociekały wodą. Pewnie nawet nie przywiązałaby do tego specjalnej uwagi, gdyby nie fakt, że pozostawiły one na jej czasopiśmie w kilku miejscach czerwoną, a w kilku zaróżowioną plamę.

Rzuciła kątem oka na dłoń mężczyzny i jednocześnie chwyciła za zmięty banknot, by wrzucić go do kasy i wydać z niego resztę. Dostrzegł jej przestraszone, pełne niewiedzy i lęku spojrzenie. Pomimo że o nic nie pytała, to on udzielił wyjaśnień.

– Byłem na rybach.

– Zranił się pan? – zagadnęła, gdyż nie chciała sprawiać wrażenia, że traktuje go jakoś inaczej, a już zwłaszcza, że się go boi. Tego właśnie nauczyła ją praca w tej dzielnicy, by nigdy nie okazywać strachu.

– To nie moja krew. – Uśmiechnął się pod nosem. Objął szyjkę butelki, podniósł ją z lady i odwrócił się plecami do kasjerki. – Reszty nie trzeba – dodał i skierował swoje kroki w stronę wyjścia.

Ledwie drzwi się domknęły, czyniąc to, jak zawsze, z charakterystycznym trzaskiem, a ona już przeszła pod ladą i rzuciła się w ich kierunku, by móc zamknąć je na wszystkie spusty. Jej palce zacisnęły się na klamce i przez moment odczuła ulgę, ale ta trwała tylko chwilę, po której poczuła, jak ktoś z drugiej strony szarpie za drzwi i tym sposobem wyszarpuje klamkę z jej dłoni.

Pierwsze co zobaczyła, to granat płaszcza i lśniące, zabrudzone krwią ostrze. Podniosła głowę do góry, instynktownie, nieco wbrew swojej woli. Deszcz spływał po jego twarzy, poprzez zarost, aż do krańca brody, gdzie ściekał grubymi kroplami na jego rybackie obuwie.

Jej odebrało mowę, a on wykonał krok w przód, pozostawiając błotnisty ślad na mokrych, zniszczonych kaflach podłogowych...

*

Mógłbym zacząć od tego, że nie czułem się komfortowo poród białych ścian. Nawykłem do kolorów. Albo mógłbym zacząć inaczej i powiedzieć, że nie przywykłem do stalowych krat. Tak, myślę, że należałoby zacząć od krat. Byłem wiekowy, a jednak za młody, znacznie za młody, by zmierzyć się z taką opowieścią, zwłaszcza, że nikt nie chciał nic mówić albo ubierał wyrazy w bawełnę, ewidentnie pomijał znaczące fakty, ale z nieopisaną nadzieją w oczach, że dam radę czytać między wierszami.

Nie byłem skazańcem. Policjantem także nie. Coś jednak kazało mi zagłębić się w historie bez przyszłości, bo ona w pewnym momencie się urwała. Pierwszy stopień piekieł jednak nakazywał sprawdzić co działo się dalej. Jednak, by tego dokonać, najpierw trzeba było zobaczyć co wydarzyło się wcześniej.

To była zbrodnia, która wstrząsnęła całym miastem, a następnie krajem. Nie byłem jej świadkiem. Nie byłem obserwatorem. Nie byłem nawet wtedy mieszkańcem kraju, w którym miała miejsce. W tamtych czasach byłem za granicą. Tyrałem w Niemczech, by uzbierać na własne M1. Dopiero później jeden z moich byłych wykładowców, a jednocześnie przyjaciół nieżyjącego już ojca, załatwił mi pracę na uczelni. Miałem wykładać. Nie nadawałem się do tego, ale dzieciakom było wszystko jedno kto nudzi na auli. I tak większość z nich, wtedy była zajęta swoimi sprawami, a ja chodziłem do pracy ze sztucznym uśmiechem na ustach, wmawiając sobie, że radość daje mi stała, zawsze o takiej samej wysokości pensja, przelewana co miesiąc na konto. To było swojego rodzaju bezpieczeństwo, taka stabilizacja, ale nie było spełnieniem moich marzeń i nieziszczonych planów. Życie na jawie, jednak znacznie różni się od tego w sennych marzeniach i w końcu każdy z nas dorasta, by zmierzyć się z tym brutalnym faktem rzeczywistości. A on, w swoich opowieściach wcale nie był dorosły i żył jak dziecko, z ciągłym uśmiechem na ustach, nawet, gdy wkurzenie sięgało zenitu. Chyba nawet trochę mu tego zazdrościłem. Tej beztroski, pomimo kłopotów, problemów, wad naszego świata.

Oczywiście, kiedy odwiedziłem go pierwszy raz w zakładzie karnym, to wcale nie widziałem w nim tamtego człowieka sprzed lat... tamtego, o którym opowiedział mi dopiero kilka tygodni później. Zamiast tego zobaczyłem zmęczoną twarz, z niechlujnym zarostem, zasinione kostki na pięściach i znaczną śliwę pod okiem, która już nieco utraciła na swoim kolorze. Włosy także miał dłuższe, w wielu miejscach wypłowiałe, jakby za mniej więcej rok może dwa, miała dopaść go wiekowa siwizna.

*

Uśmiechnęłam się pod nosem, po przeczytaniu wstępnych notatek mojego byłego nauczyciela. Przypomniał mi się dzień, w którym wpadliśmy na siebie. Miało to miejsce w parku. Śpieszył się do więzienia i nawet nie ukrywał celu swojej podróży. Uznał wtedy na głos, że zawsze miałam dobry kontakt z ludźmi, że potrafiłam nawiązywać z nimi relacje oparte na rozmowie i ciągnąć ich za język. Zapytał, czy nie zechciałabym mu dopomóc, ale nie miałam na to czasu. Pomimo tego jednak zapytałam:

– Kto jest tym więźniem?

– Nazywa się Diego Alarcon – odpowiedział jak zwykle dokładnie, a powagi dodał mu jeszcze gest poprawienia okrąglutkich, profesorskich okularów.

– Hiszpan? – zdziwiłam się. – Mówi po polsku?

– Nie mówi po hiszpańsku – odparł z lekkim rozbawieniem, co zazwyczaj skrupulatnie ukrywał, pod maską przyzwoitej dorosłości i pozornego sztywniactwa.

Minął dokładnie rok od tego spotkania, a w tym czasie, niegdyś mój nauczyciel – Wojciech Malinowski, stał się zupełnie innym człowiekiem, jakby stały kontakt z Diego coś w nim odmienił. Samego więźnia także musiały zmienić te ich regularne spotkania, bo ja Alarcona widziałam teraz zupełnie inaczej niż jawił się w Wojtka notatkach. Nie był wcale taki siwy, jedynie lekko srebrzyły mu się skronie. W stalowoniebieskich tęczówkach jawił się błysk młodości i radości z życia, pomimo iż toczyło się ono za kratkami. Miał uśmiech na twarzy i silny uścisk, gdy mnie obejmował na przywitanie.

– Ręce na widoku! – brzmiał niezmiennie głos strażnika.

Diego wtedy przewracał oczyma i czynił minę, jakby miał ochotę zawarczeć, niczym zbulwersowany szczeniak, a ja z lekkim zawstydzeniem spuszczałam wzrok i uśmiechałam się pod nosem.

– Jak się czujesz? – pytał zawsze na wstępie, zazwyczaj splatając ręce na piersi i opierając się wygodnie na krześle, typu takiego poczekalnianego.

Instynktownie wtedy kładłam dłoń na brzuchu. Czyniłam tak zawsze zanim odpowiedziałam na to pytanie.

Tak właśnie kończyłaby się ta opowieść, która jak na mój gust nie miała szans na pozytywne zakończenie. Mimo tego ciągle tliła się we mnie iskierka nadziei, że los się może odmienić.

– Nie grzeb w przeszłości – brzmiał głos Diega w mojej głowie, który wtedy sprawiał wrażenie, jakby czytał w moich myślach.

– Nie będę – zapewniłam kłamliwie.

– Obiecaj.

– Nie wymuszaj na mnie...

– Obiecaj – jeszcze nie krzyczał, mówił nieustępliwym tonem.

– A jeśli nie to co? Zabijesz mnie jak swoją pierwszą żonę? – Tyle wystarczyło, by uniósł się z siedzenia i wziął głęboki zamach na odlew.

Zdążyłby uderzyć, zanim dopadliby do niego strażnicy. Pewnie sama nawet nie zdążyłabym wstać z miejsca i wykonać kroku w tył, by uniknąć ciosu. Coś go jednak powstrzymało.

Patrząc na obezwładnionego przez dwójkę, uzbrojonych klawiszy, mężczyznę, zapytałam:

– Nie uderzyłeś mnie, bo jestem kobietą, czy tylko dlatego, że byliby na to świadkowie?

Zmierzył mnie spojrzeniem od stóp, niemal po czubek głowy. Zatrzymał się na oczach i z krzywym ułożeniem ust, jakby z odrazą, odpowiedział:

– Nie uderzyłem cię, bo jesteś w ciąży.

Niespodziewanie pierwsze krople deszczu zastukały o blaszane, zewnętrzne parapety, a po moich plecach i rękach przeszła gęsia skórka. Strach przeszył mnie na wylot, a nieproszone łzy napłynęły do oczu.